พ.ศ. 2479
หลังจากจบการศึกษาในสาขาวิชารัฐศาสตร์การปกครอง มหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้ ด้วยวัย ๒๒ ปี ก็กลับมาเมืองไทย รับช่วงกิจการร้านขายยาสืบต่อจากบิดา อันเป็นเจตนารมณ์ที่แน่วแน่ในการกตัญญูต่อบุพการี
คุณเล็ก วิริยะพันธุ์ เกิดที่กรุงเทพมหานคร ในครอบครัวชาวจีน อายุ 17 ปี เข้าเรียนมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน
หลังจากจบการศึกษาในสาขาวิชารัฐศาสตร์การปกครอง มหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้ ด้วยวัย ๒๒ ปี ก็กลับมาเมืองไทย รับช่วงกิจการร้านขายยาสืบต่อจากบิดา อันเป็นเจตนารมณ์ที่แน่วแน่ในการกตัญญูต่อบุพการี
คุณเล็ก วิริยะพันธุ์ ได้คบหาดูใจกับคุณประไพ วิริยะพานิช บุตรสาวขุน วิจารณ์พานิช และตัดสินใจเข้าพิธีสมรสและสร้างครอบครัวร่วมกัน คุณประไพมีบทบาทสำคัญในการเป็นคู่คิด และเป็นแรงใจในการทางาน ทั้งงานด้านธุรกิจและงานด้านศิลปวัฒนธรรม จนเรียกได้ว่า เป็นผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จของคุณเล็กมายาวนานกว่า ๕๐ ปี มีบุตร-ธิดา รวม ๖ คน
บริษัท วิริยะประกันภัย จำกัด (มหาชน) ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2490 ภายใต้ชื่อเดิม “บริษัท อาเซียพาณิชยการ จำกัด” ก่อนจะเปลี่ยนชื่อเป็น “บริษัท วิริยะประกันภัย จำกัด” ในปี พ.ศ. 2525 เพื่อประกอบกิจการประกันวินาศภัย ต่อมาในวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2555 บริษัทฯ ได้จดทะเบียนแปลงสภาพเป็นบริษัทมหาชนเพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายประกันภัย ที่มีการแก้ไขใหม่ ภายใต้ชื่อปัจจุบัน “บริษัท วิริยะประกันภัย จำกัด (มหาชน)” วิริยะประกันภัย ดำเนินธุรกิจบนพื้นฐานของจริยธรรมและคุณธรรมที่ดี ภายใต้หลักการ “ความเป็นธรรมคือนโยบาย” มาตลอดระยะเวลากว่า 68 ปี ทำให้บริษัทฯ ได้รับความเชื่อถือและไว้วางใจจากลูกค้ากว่า 5 ล้านคนทั่วประเทศ ครองความเป็นผู้นำอันดับ 1 ของธุรกิจประกันภัยรถยนต์และประกันวินาศภัยติดต่อกันเป็นระยะเวลากว่า 23 ปี ด้วยการบริการที่มีคุณภาพผ่านเครือข่ายสาขาและศูนย์บริการที่ครบวงจรจำนวนกว่า 142 แห่ง ครอบคลุมพื้นที่ 69 จังหวัดทั่วประเทศ
ปี พ.ศ. 2492 คุณเล็ก วิริยะพันธุ์ รับซื้อกิจการทั้งหมดของบริษัทธนบุรีพานิชซึ่งเป็นบริษัทที่ใหญ่ที่สุดในประเทศทำธุรกิจอิมปอร์ตเอ็กซ์ปอร์ต รวมทั้งเป็นผู้แทนจำหน่ายรถยนต์หลายยี่ห้อ อาทิ Chrysler, Nash, Desoto, Hillman, Humber และ Renault ด้วยความสามารถ และความเฉียบแหลมในการทำธุรกิจประกอบกับปรัชญาในการทำงานที่คุณเล็กยึดถือในเรื่องของการคิดค้นแสวงหาความรู้อยู่เป็นนิจ เพื่อสร้างสมภูมิปัญญา และวิสัยทัศน์ที่กว้างไกลทำให้คุณเล็กประสบความสำเร็จในการบริหารกิจการใหญ่ระดับประเทศตั้งแต่นั้นมา
ด้วยความรอบรู้และวิสัยทัศน์ที่แยบยล คุณเล็ก วิริยะพันธุ์ ได้ติดต่อไปยังเมอร์เซเดส เบนซ์ ที่เยอรมันนีเพื่อขอเป็นตัวแทนจำหน่าย ใช้เวลาประมาณ 2 ปี เมอร์เซเดส เบนซ์ เห็นความตั้งใจในความกล้าในการลงทุนสร้างเครือข่ายการขายและการบริการหลังการขายอย่างจริงจังจึงให้คุณเล็กเป็นตัวแทนจำหน่ายรายแรกและรายเดียวในประเทศไทยใน ขณะนั้น และทำให้รถยนต์ภายใต้สัญลักษณ์ดาวสามแฉกกลายเป็นที่เลื่องลือและบ่งบอกถึงตัวตนของผู้ครอบครองมาจนถึงทุกวันนี้
คุณเล็ก วิริยะพันธุ์ ยังได้ขยายเครือข่ายธุรกิจออกไปสู่การก่อตั้งบริษัท ธนบุรีประกอบรถยนต์ จำกัด ในปี พ.ศ. 2503 เพื่อประกอบรถโดยสารขนาดใหญ่ รวมไปจนถึงรถโดยสารประจำทาง ซึ่งปัจจุบันโรงงานแห่งนี้กลายเป็นโรงงานประกอบรถยนต์ที่มีมาตรฐานและทันสมัยที่สุดในเอเชีย
ในปี พ.ศ. 2507 คุณเล็ก วิริยะพันธุ์ เริ่มก่อสร้าง “เมืองโบราณ” อาณาจักรแห่งการศึกษาที่รวมศิลปะ ความงดงามตระการตาของสถาปัตยกรรมไทยทุกยุคทุกสมัย ที่นำมาบรรจงจำลองสร้างขึ้นใหม่ในศตวรรษนี้อย่างครบถ้วนกว่า 120 แห่ง โดยมีคุณประไพ วิริยะพันธุ์
อยู่เคียงข้างในฐานะผู้อำนวยการเมืองโบราณ และสถานที่แห่งนี้กลายเป็นสถานที่ประวัติศาสตร์ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระบรมราชินีนาถใช้ในการต้อนรับสมเด็จพระราชินีอลิซาเบธแห่งสหราชอาณาจักร
สำนักพิมพ์เมืองโบราณก่อตั้งขึ้นโดยมีนโยบายเพื่อผลิตวารสาร เมืองโบราณ ซึ่งเป็นวารสาร วิชาการราย 3 เดือน ที่มีเนื้อหาด้านประวัติศาสตร์ โบราณคดี วัฒนธรรม ต่อมาจึงจัดทำนิตยสาร สารคดี โดยมีการดำเนินงานและทีมงานแยกต่างหากเป็นอิสระ เมื่อแรกวางจำหน่าย นิตยสาร สารคดี ได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก ในฐานะนิตยสารที่นำเสนอเรื่องแนวสารคดีโดยเฉพาะ ให้ความสำคัญกับการถ่ายภาพและการออกแบบรูปเล่มเป็นพิเศษ ซึ่งแตกต่างจากนิตยสารฉบับอื่นๆ ในช่วงเวลานั้น
ต่อมาในปี พ.ศ. 2524 ได้เริ่มก่อสร้างมรดกทางศิลปวัฒนธรรมแห่งใหม่ขึ้น ภายใต้ชื่อ “ปราสาทสัจธรรม” ที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจากแนวคิดทางปรัชญาและศาสนา
ในปี พ.ศ. 2537 งานประติมากรรม “ช้างเอราวัณ” ได้เริ่มต้นขึ้น เพื่อทำเป็นพิพิธภัณฑ์
พิพิธภัณฑ์ช้างเอราวัณ คือกุศโลบายในการเรียนรู้ศิลปะ และศาสนาที่ส่งเสริมให้คนในสังคมสมัยใหม่ ได้รู้จักหลักแห่งศาสนา ทั้ง 4 ด้วยเจตนารมณ์และอุดมคติของคุณเล็ก วิริยะพันธุ์ ซึ่งต้องการถ่ายทอดและปลูกฝังด้วยจิตวิญญาณของนักปราชญ์ เพื่อให้มนุษย์ร่วมโลกได้มีโอกาสเข้าถึงศิลปะและศาสนา อันเป็นรากฐานของอารยธรรม
ก่อตั้งมูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์ เป็นองค์การหรือสถานสาธารณกุศล ลำดับที่ ๕๘๐ ของประกาศกระทรวงการคลังฯ เผยแพร่ความรู้และความเข้าใจทางสังคมวัฒนธรรมในท้องถิ่นต่างๆ และเพื่อสร้างนักวิจัยท้องถิ่นที่รู้จักตนเองและรู้จักโลก